2. Valkenburg 10-15 mei, zwaar beschadigd.
Hoofdstuk 2 uit Valkenburg ZH de wederopbouw
In 1936 was er voor het eerst sprake van de aanleg van een vliegveld in de buurt van katwijk. De keuze viel op de Broekpolder in Valkenburg en in 1939 werd met de aanleg begonnen. Een gebeurtenis die grote consequenties zou hebben voor het dorp met haar 1000 inwoners.
In de vroege ochtend van de 10e mei 1940 begon de tweede wereldoorlog in Valkenburg met de verovering van het vliegveld door de Duitsers. Het vliegveld was echter nog niet klaar. De Duitse vliegtuigen die geland waren konden niet meer opstijgen. Mede hierdoor werd het vliegveld weer terug veroverd door de Hollandse soldaten. Dit hield in dat aan het einde van de eerste oorlogsdag de Duitsers zich hadden verschanst in het dorp. Het betekende vier dagen lang beschietingen op het dorp door de Hollandse soldaten met alle gevolgen van dien.
Het zo rustige dorpje aan de Rijn veranderde binnen een dag tot strijdtoneel met zeshonderd Duitsers en tientallen Hollandse krijgsgevangen binnen haar grenzen. Ook werden alle gewonden naar het dorp gebracht. De lagere school werd hospitaal. De garage van Poot werd “gevangenis”. Ook moesten alle mannelijke inwoners van 18 jaar en ouder zich daar verzamelen. Op zaterdag lag de garage in het schootsveld en verkasten de gevangenen naar de kerk. Deze bleek het mikpunt van de Hollandse granatenregen en vloog in brand. De folders voor de Pinksterdienst dwarrelden alle kanten op. De situatie werd steeds chaotischer.
Het volgende onderkomen voor de Valkenburgse mannen werd het Wapen van Valkenburg. Ook dit gebouw moest er aan geloven door het ontploffen van een wagen vol munitie. De Duitsers raakten de controle kwijt en de Valkenburgers vluchtten naar huis voor zover mogelijk. De krijgsgevangenen kwamen weer in garage Poot terecht. Een grote groep Valkenburgers probeerde via de Achterweg en Zonneveldslaan richting Haagse Schouw te vluchten, maar kwamen ter hoogte van de Krom midden in een vuurgevecht terecht. Dit kostte uiteindelijk elf burgers het leven. Na vier dagen van beschietingen mochten de vrouwen en kinderen vertrekken naar Katwijk. Halverwege echter, werden ze door Hollandse soldaten onder vuur genomen en moesten ze zich weer terug haasten naar het dorp. De strategie van de Hollanders zat vol argwaan.
Diezelfde dag gaf Nederland zich over na het bombardement van Rotterdam. Valkenburg was in een zware shock. Vele doden waaronder vierentwintig burgers waren te betreuren, vele zwaar gewonden en een dorpscentrum wat in puin was geschoten. Van het pittoreske dorpje was niets meer over.
